Η αβεβαιότητα στη COVID εποχή - 7 Τρόποι διαχείρισης
Αβεβαιότητα στην επιστήμη
Σύμφωνα με την αρχή της αβεβαιότητας του Werner Heisenberg (1901-1976) είναι αδύνατο να μετρηθεί ταυτόχρονα και με ακρίβεια η θέση και η ταχύτητα ενός σωματιδίου.
Παρ’ όλο που η αρχή αυτή αναφέρεται στις μικροσκοπικές δομές της ύλης, εισάγει στην επιστήμη τον παράγοντα των πιθανοτήτων και έχει επιπτώσεις στην εικόνα του ανθρώπου για τον κόσμο.
Η αβεβαιότητα στη ζωή μας
Στον μικρόκοσμο η αβεβαιότητα είναι αποδεκτή. Στον μακρόκοσμο αντίθετα είναι δύσκολα αποδεκτή. Γνωρίζουμε βέβαια ότι η ίδια μας η ζωή διέπεται από αβεβαιότητα. Τίποτα δεν είναι σίγουρο και τίποτα δεν είναι – ούτε πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Η παγκόσμια κρίση του COVID ήρθε να μας το θυμίσει αυτό και να μας φέρει αντιμέτωπους με τα άγχη, τις ανασφάλειες, τους φόβους και το στρες που η αβεβαιότητα αυτή μας προκαλεί. Βρεθήκαμε ενώπιον μιας πρωτόγνωρης κατάστασης, δύσκολα αντιμετωπίσιμης από το άτομο μεμονωμένα, με τον έλεγχο και τα ηνία της ζωής μας να είναι σε χέρια άλλων. Αυτό σαν γεγονός, ως παραδοχή, είναι απολύτως φυσιολογικό και δεν πρέπει να μας ανησυχεί. Ο άνθρωπος, όταν βιώνει μία παρατεταμένη περίοδο αβεβαιότητας και αστάθειας, βάζει σε δοκιμασία την ανοχή του έναντι αυτής και την αντοχή του υπό συνθήκες πίεσης, οπότε και αναδύονται όλα τα παραπάνω συναισθήματα, ως φυσιολογικό επακόλουθο.
Τι μπορούμε να κάνουμε
- Αποδοχή
Αποτελεί το νο1 στοιχείο σε κάθε δυσάρεστη ή προβληματική κατάσταση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Η αντίσταση φέρνει τις περισσότερες φορές τα αντίθετα αποτελέσματα και παρατείνει τις δυσκολίες. Τουναντίον όταν αποδεχόμαστε, νοιώθουμε απελευθερωμένοι και έχουμε κάνει το πρώτο βήμα προς την θαρραλέα αντιμετώπιση της κατάστασης.
- Αφιερώνουμε χρόνο και φροντίδα στον εαυτό μας
Ο εαυτός μας ήταν, είναι και θα παραμείνει ο βασικός μας σύμμαχος στην αντιμετώπιση της αβεβαιότητας. Οφείλουμε λοιπόν να τον σεβόμαστε, να του φερόμαστε σωστά και να τον φροντίζουμε. Κάνουμε ό,τι μπορούμε και με όποιον τρόπο ή μέσο μας ευχαριστεί κι εκείνος θα μας το ανταποδώσει με θετικά συναισθήματα ευφορίας και ευγνωμοσύνης προς τη ζωή. Διάβασμα, μουσική, περπάτημα στη φύση, αθλητισμός, διαλογισμός, είναι μόνο μερικοί τρόποι αποσυμπίεσης και χαλάρωσης.
- Αναζήτηση παρηγοριάς
Σημαντικό είναι, κάθε φορά που η απογοήτευση, ο φόβος και η ανασφάλεια μας κατακλύζουν και νοιώθουμε ότι έχουμε ανάγκη παρηγοριάς και «στηρίγματος», να το κάνουμε με υγιή τρόπο. Αποφεύγουμε το κακής ποιότητας φαγητό ή τη κατανάλωση αλκοόλ και προτιμούμε υγιές φαγητό, περπάτημα και τρόπους που αναφέρθηκαν παραπάνω, μη ξεχνώντας στο τέλος της ημέρας να καταγράφουμε όλα όσα καταφέραμε και να νοιώσουμε ευγνώμονες.
- Δεν εμπιστευόμαστε τις σκέψεις μας
Οι σκέψεις μας δεν είναι η πραγματικότητά μας. Είναι αυτές και όχι οι συνθήκες που καθορίζουν το πως αισθανόμαστε παρ’ όλο που εμείς πολλές φορές νομίζουμε το αντίθετο. Γινόμαστε με το τρόπο αυτό υποχείρια των σκέψεων μας, κατηγορώντας τις συνθήκες και γινόμενοι αδύναμοι να αναλάβουμε οποιαδήποτε δράση. Αναγνωρίζουμε τη δύναμη των σκέψεων και την επίδρασή τους στη ζωή μας και τα συναισθήματά μας και εμποδίζουμε αυτές τις «επιθέσεις σκέψεων» προτού συμβούν.
Επιπλέον οι σκέψεις μπορεί να λειτουργήσουν και ως «αυτοεκπληρούμενη προφητεία» επιβεβαιώνοντας το χειρότερο σενάριο στη ζωή μας.
- Επικέντρωση στο παρόν
Στρέφουμε τη προσοχή μας στο εδώ και τώρα της ζωής μας και όχι σε αυτό που ενδέχεται να συμβεί. Σε συνδυασμό με το προηγούμενο βήμα, προσπαθούμε να έχουμε ανά πάσα στιγμή τον έλεγχο των σκέψεων μας. Όταν ο νους μας απομακρύνεται από το παρόν, επαναφέρουμε τη προσοχή μας και την εστίασή μας στο παρόν μέσω παρατήρησης του που είμαστε και τι γίνεται γύρω μας.
- Αναλαμβάνουμε ευθύνη της ζωής μας
Δεν περιμένουμε από τους άλλους να μας σώσουν αλλά παίρνουμε τα ηνία οι ίδιοι. Παύουμε να έχουμε το ρόλο του θύματος και βρίσκουμε τη δύναμη να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας τη κατάσταση. Εστιάζουμε όχι στο πρόβλημα αλλά στις πιθανές λύσεις.
- Βρίσκουμε νόημα στο Χάος
Η παρακίνηση μας τις περισσότερες φορές σε ότι κάνουμε σχετίζεται με τον αντίκτυπο που θα έχει αυτό στους άλλους. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι έχουμε ισχυρότερο κίνητρο όταν αυτό με το οποίο ασχολούμαστε ωφελεί και τους άλλους. Αναζητούμε για το σκοπό αυτό τη βελτίωση των ταλέντων και ικανοτήτων μας ώστε να είμαστε βοηθητικοί.
Η αίσθηση σκοπού και νοήματος φέρνει ελπίδα στη ζωή μας. Η ευχαρίστηση που προκύπτει από τη συνεισφορά, τη προσφορά και την ευχαρίστηση των άλλων είναι ανεκτίμητη.
Σύμφωνα δε με τον διάσημο ψυχίατρο Irvin Yalom, η αναζήτηση για νόημα πρέπει να γίνει έμμεσα, όχι προμελετημένα. Και ο καλύτερος τρόπος είναι μέσω μιας δραστηριότητας που έχει για εμάς νόημα.
Μην ξεχνάμε:
- Σύμφωνα με τον μαθηματικό JohnAllenPaulos “Η αβεβαιότητα είναι η μόνη βεβαιότητα. Το να γνωρίζεις πως να ζεις με την ανασφάλεια, είναι η μόνη ασφάλεια”.
- Η αβεβαιότητα δεν είναι απειλή. Είναι αφορμή για εξέλιξη.Η ομορφιά της ζωής προέρχεται άλλωστε από την αβεβαιότητα και από την ελπίδα ότι από τη μία στιγμή στην άλλη μπορεί να συμβεί….το καλύτερο!!!
The Mental Health Gate
Βιβλιογραφία
Carter, Chr. Ph.D. “Seven Ways to Cope with Uncertainty”. The Greater Good Science Center.
Carlson, R., PhD. You can be happy no matter what. New World Library.